چرخه‌ شارژ باتری چیست و چرا درک آن عمر دستگاهتان را بیشتر انجام می‌دهد؟

اگر احساس می‌کنید گوشی‌تان سریع‌تر از قبل شارژ خالی انجام می‌دهد، شاید وقت آن رسیده تا با مفهومی آشنا شوید که اساس درک رفتار باتری هست: «چرخه‌ی شارژ».

در مقاله‌ی پیش‌رو به این موضوع می‌پردازیم که چرخه‌ی شارژ چیست، چه عواملی عمر باتری را کم می‌کنند و چگونه امکان داردید با چندین راهکار ساده، دوام باتری دستگاه خود را افزایش دهید.

چرخه‌ی شارژ دقیقاً چیست؟

برخلاف تصور رایج، هر بار وصل کردن شارژر به دستگاه به‌معنای یک چرخه‌ی شارژ کامل نیست. در واقع، یک چرخه‌ی شارژ زمانی کامل خواهد گردید که مجموع دشارژ یا مصرف باتری شما به ۱۰۰ درصد برسد.

برای مثال، اگر امروز ۷۵ درصد از باتری را مصرف کنید، شب آن را کامل شارژ کنید و روز آتی ۲۵ درصد دیگر مصرف کنید، مجموع این دو روز یک چرخه‌ی شارژ کامل (۷۵ + ۲۵ = ۱۰۰) را تشکیل می‌دهد. بنابراین، یک چرخه امکان داردد طی چندین روز تکمیل شود.

یک چرخه‌ی شارژ زمانی کامل خواهد گردید که مجموع دشارژ یا مصرف باتری شما به ۱۰۰ درصد برسد

بنابراین، یک چرخه‌ی شارژ به معنای یک بار شارژ کردن نیست، بلکه به تکمیل شدن ظرفیت ۱۰۰ درصدی باتری در اثر مصرف گفته خواهد گردید.

چرا عمر باتری گوشی پس از یک سال افت انجام می‌دهد؟

هر باتری لیتیوم-یونی تعداد محدودی چرخه‌ی شارژ کامل دارد (معمولاً بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ چرخه برای گوشی‌های هوشمند) و پس از آن، ظرفیت آن به‌شکل چشمگیری افت انجام می‌دهد. این فرسودگی به‌دلیل دو عامل اصلی رخ می‌دهد:

فرسودگی باتری یک فرایند طبیعی هست، اما سرعت آن به نحوه‌ی استفاده‌ی ما بستگی دارد

بنابراین، عمر باتری هم با استفاده کردن (عمر شیمیایی) و هم با گذشت زمان (عمر تقویمی) کاهش پیدا انجام می‌دهد.

بزرگ‌ترین اشتباهی که عمر باتری را کم انجام می‌دهد

مهم‌ترین عامل در کاهش چرخه‌های مفید باتری، به عمق دشارژ (Depth of Discharge یا DoD) مربوط خواهد گردید. این مفهوم به میزان تخلیه‌ی باتری در هر بار استفاده اشاره دارد. برای مثال، اگر باتری را از ۱۰۰ درصد به ۳۰ درصد برسانید، عمق دشارژ شما ۷۰ درصد بوده هست.

نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد هرچه عمق دشارژ کمتر باشد، تعداد کل چرخه‌های قابل استفاده‌ی باتری به‌شکل تصاعدی (یعنی با افزایشی چشمگیر) افزایش می‌یابد. جدول زیر که براساس داده‌های وب‌سایت Battery University تهیه شده هست، این موضوع را به‌خوبی نشان می‌دهد:

عمق دشارژ (DoD)

محدوده‌ی شارژ (SoC)

تعداد چرخه‌های شارژ تخمینی

۱۰۰٪

۱۰۰٪ ← ۰٪

۳۰۰ - ۵۰۰

۶۰٪

۸۰٪ ← ۲۰٪

~۱٬۵۰۰

۵۰٪

۷۵٪ ← ۲۵٪

۲٬۰۰۰ - ۳٬۰۰۰

۲۰٪

۶۰٪ ← ۴۰٪

+۶٬۰۰۰

تأثیر عمق دشارژ بر تعداد چرخه‌های شارژ تخمینی باتری

همان‌طور که می‌بینید، استفاده از باتری در محدوده‌ی میانی (مثلاً بین ۲۰ تا ۸۰ درصد) امکان داردد عمر آن را سه تا پنج برابر افزایش دهد.

این موضوع ارتباط مستقیمی با ولتاژ داخلی باتری دارد؛ هرچه ولتاژ نهایی شارژ کمتر باشد، استرس شیمیایی کمتری به سلول‌ها وارد خواهد گردید. کاهش ولتاژ شارژ نهایی، اگرچه ظرفیت قابل استفاده را کم انجام می‌دهد، اما تعداد چرخه‌های عمر باتری را به‌شکل چشمگیری افزایش می‌دهد:

ولتاژ شارژ نهایی (معادل درصد شارژ)

تعداد چرخه‌های شارژ تخمینی

۴٫۲ ولت (۱۰۰٪)

۳۰۰ - ۵۰۰

۴٫۱ ولت (~۹۰٪)

۶۰۰ - ۱٬۰۰۰

۴٫۰ ولت (~۸۰٪)

۱٬۲۰۰ - ۲٬۰۰۰

۳٫۹ ولت (~۷۰٪)

۲٬۴۰۰ - ۴٬۰۰۰

تأثیر ولتاژ شارژ نهایی باتری بر تعداد چرخه‌های شارژ تخمینی آن

مهم‌ترین عامل افزایش عمر باتری، استفاده از چرخه‌های شارژ سطحی (مثلاً شارژ از ۳۰ تا ۸۰ درصد) به‌جای تخلیه‌ی کامل آن محسوب خواهد گردید.

چه رفتارهای دیگری عمر باتری را کاهش می‌دهند؟

افزون بر عمق دشارژ، رفتارهای زیر را امکان دارد به‌عنوان قاتل‌های باتری معرفی کرد:

دما

افت ظرفیت پس از یک سال (با شارژ ۴۰٪)

افت ظرفیت پس از یک سال (با شارژ ۱۰۰٪)

۰ درجه سانتی‌گراد

۲٪

۶٪

۲۵ درجه سانتی‌گراد

۴٪

۲۰٪

۴۰ درجه سانتی‌گراد

۱۵٪

۳۵٪

۶۰ درجه سانتی‌گراد

۲۵٪

۴۰٪ (تنها پس از ۳ ماه)

تأثیر دما و ظرفیت باتری بر کاهش ظرفیت آن

این داده‌ها نشان می‌دهد که ترکیب شارژ کامل و گرمای زیاد کشنده‌ترین سناریو برای باتری به شمار می‌رود. یکی از عوامل افزایش دمای باتری در گوشی‌های مدرن، شارژ سریع هست، پیش‌تر در مقاله‌ی آیا شارژ سریع یا فست شارژ به باتری گوشی آسیب می‌زند بیشتر به این موضوع پرداخته‌ایم.

از قرار دادن گوشی در معرض تابش مستقیم آفتاب یا شارژ کردن آن با قاب‌های ضخیم که گرما را حبس می‌کنند، خودداری کنید.

چگونه عمر باتری را افزایش دهیم؟

برای اینکه عمر باتری دستگاهتان را بیشتر کنید، کافی هست چندین عادت ساده را به برنامه‌ی روزانه خود اضافه کنید:

باتری را در محدوده‌ی طلایی نگه دارید: بهترین بازدهی و کمترین فرسودگی باتری در محدوده‌ی شارژ ۲۰ تا ۸۰ درصد اتفاق می‌افتد. برای اطلاعات بیشتر در این باره، امکان داردید مقاله‌ی آیا شارژ کردن گوشی تا ۸۰ درصد واقعا عمر باتری را افزایش می‌دهد را مطالعه کنید.

کم‌کم و به‌دفعات شارژ کنید

به‌جای اینکه منتظر خالی شدن کامل باتری بمانید، در طول روز با شارژهای کوتاه به آن انرژی برسانید.

از حرارت دوری کنید

هنگام شارژ، قاب گوشی را جدا کنید و هرگز آن را زیر نور مستقیم خورشید یا روی داشبورد ماشین رها نکنید.

از شارژر استاندارد استفاده کنید

شارژرهای اصلی یا مورد تأیید سازنده، ولتاژ ایمن و پایداری را فراهم می‌کنند.

از فناوری‌های خود گوشی استفاده کنید

فعال کردن قابلیت شارژ هوشمند (Optimized Charging) یکی از بهترین کارها برای حفظ سلامت باتری به شمار می‌رود. این سیستم‌ها الگوی مصرف شما را یاد می‌گیرند و شارژ را در طول شب روی ۸۰ درصد متوقف می‌کنند و تنها کمی قبل از بیدار شدن شما، آن را به ۱۰۰ درصد می‌رسانند.

سلامت باتری را زیر نظر بگیرید

در آیفون به بخش Battery Health و در اندروید با کمک اپلیکیشن‌هایی مانند AccuBattery، وضعیت سلامت باتری خود را به‌صورت دوره‌ای بررسی کنید. برای اطلاعات بیشتر مقاله‌ی چطور سلامت باتری گوشی اندروید یا آیفون را بررسی کنیم را ببینید.

سرانجام، طول عمر باتری شما بیش از هرچیز به عادت‌های شارژتان بستگی دارد. با هوشمندانه‌تر شارژ کردن، امکان داردید عمر آن را دوچندینان کنید. اگر شما هم تجربه‌ای در این زمینه دارید، آن را در بخش دیدگاه‌ها با دیگران به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

آیا شارژهای کوتاه و مکرر به باتری آسیب می‌زند؟

خیر، به‌طور کامل برعکس. همان‌طور که توضیح داده گردید، شارژهای کوتاه و سطحی (مثلاً از ۴۰ به ۷۰ درصد) استرس کمتری به باتری وارد می‌کنند و عمر آن را افزایش می‌دهند.

آیا شارژ کردن تا ۱۰۰ درصد یا خالی شدن کامل باتری مضر هست؟

بله. هر دو حالت به باتری فشار می‌آورند. نگه داشتن باتری در شارژ کامل (۱۰۰ درصد) برای مدت طولانی، مخصوصاً در دمای بالا، به ساختار داخلی آن آسیب می‌زند. از جهات دیگر، تخلیه‌ی کامل باتری نیز عمر مفید آن را کاهش می‌دهد. ترکیب «شارژ کامل» و «گرمای زیاد» بدترین سناریو برای باتری دستگاه شما به شمار می‌رود.

آیا کالیبره کردن باتری تأثیری دارد؟

کالیبره کردن ظرفیت باتری را افزایش نمی‌دهد، بلکه فقط به نرم‌افزار کمک انجام می‌دهد تا درصد شارژ را با دقت بیشتری نمایش دهد. این کار تنها زمانی توصیه خواهد گردید که احساس کنید درصد باتری به‌طور ناگهانی افت انجام می‌دهد یا دستگاه به‌شکل غیرمنتظره خاموش خواهد گردید.

نظرات

خانواده ما