به گزارش پول و تجارت، در ظاهر همه‌چیز قانونی به‌نظر می‌رسد؛ بطری‌هایی با عنوان «عصاره زعفران» که روی برچسب‌شان نشان سیب سلامت دیده خواهد گردید، تاریخ انقضا دارند، کد QR رویشان چاپ شده و حتی وب‌سایت رسمی فروش اینترنتی‌شان هم فعال هست.
برندهایی که در جست‌وجوی اینترنتی به‌راحتی بالا می‌آیند و در آشپزخانه رستوران‌ها، قفسه فروشگاه‌ها، عطاری‌ها و لوازم قنادی‌ها کنار دیگر محصولات خوراکی قرار گرفته‌اند. اما پشت این ظاهر آراسته، پرسشی اساسی پنهان هست: چطور ممکن هست فرآورده‌ای که ادعا خواهد گردید از زعفران خالص تولید شده، در بطری‌های رنگارنگ نیم لیتری و یک لیتری با قیمت حداقل 30 تا 50 هزار تومان فروخته شود؟
با درنظر گرفتن اینکه قیمت هر کیلوگرم زعفران در بازار به بیش از ۱۲۰ میلیون تومان رسیده، عرضه این محصولات با چنین بهایی منطقی به‌نظر نمی‌رسد. آیا واقعاً در این بطری‌ها زعفران وجود دارد؟ آیا مجوزهای درج‌شده روی بسته‌بندی معتبرند؟ و مهم‌تر از همه، این محصولات تا چه اندازه برای سلامت مصرف‌کنندگان ایمن هستند؟
جالب آنکه در ویدیوهای بازرسی مسئولین بهداشت از رستوران‌ها، مصرف این ماده را غیرمجاز عنوان می‌کنند اما دسترسی برای خرید این محصولات تقلبی همچنان راحت هست.
همین پرسش‌ها انگیزه‌ای گردید برای پیگیری و بررسی دقیق‌تر وضعیت «عصاره‌های زعفران» موجود در بازار. محصولاتی که امروز به‌راحتی در دسترس عموم مردم‌اند، اما پشت چندین از آن‌ها ردپای تولید غیرمجاز و استفاده از رنگ‌های شیمیایی دیده خواهد گردید.
پیگیری‌های اقتصادنیوز از سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد که بخشی از این فرآورده‌ها نه‌تنها مجوز رسمی ندارند، بلکه در چندین موارد در کارگاه‌های غیربهداشتی و بدون نظارت تولید می‌شوند.
پرسشی که همچنان بی‌پاسخ مانده، این است که چرا محصولاتی با چنین گستره عرضه و ظاهری قانونی، بدون مجوز واقعی و آزمایش‌های لازم توانسته‌اند تا این حد در بازار نفوذ کنند؟
هشدار سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره تقلبی بودن و غیربهداشتی بودن عصاره زعفران
در همین رابطه محمد هاشمی، سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره وضعیت محصولات تحت عنوان عصاره زعفران در بازار به اقتصادنیوز توضیح داد.
هاشمی با اشاره به نگرانی مصرف کنندگان بیان کرد هر محصول خوراکی یا فرآورده‌ای که به بازار عرضه خواهد گردید باید دارای مجوز رسمی سازمان غذا و دارو و اطلاعات معتبر تولیدکننده باشد.
او افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از محصولات موجود در بازار، به ویژه پودرهای عرضه شده توسط دستفروشان یا چندین قنادی‌ها، فاقد مجوز رسمی هستند و چندین کاملاً شیمیایی و تقلبی بوده و سلامت مصرف کننده را تهدید می‌کنند. نمونه‌هایی مانند دخترخواب و دخترپیچ یا رنگ مصنوعی دارند یا بخش‌های غیرقابل مصرف زعفران را با رنگ‌آمیزی به عنوان زعفران عرضه می‌کنند. این محصولات خاصیت درمانی ندارند و مصرف آن‌ها می‌تواند سلامت عمومی را به خطر بیندازد.
سخنگوی سازمان غذا و دارو ادامه داد: سازمان تاکنون نمونه برداری‌های هدفمند و بررسی‌های آزمایشگاهی از چندین محصولات زعفرانی انجام داده و موارد تخلف را شناسایی کرده هست. برخورد قانونی با تولیدکنندگان غیرمجاز از طریق مراجع ذی‌صلاح انجام خواهد گردید اما گستردگی بازار نیازمند استمرار بازرسی‌ها و همکاری سایر نهادها هست. برنامه سازمان شامل افزایش بازرسی‌ها، نمونه برداری تصادفی، اطلاع رسانی به مصرف کنندگان و هماهنگی با نیروی انتظامی و مراجع قضایی هست تا عرضه فرآورده‌های فاقد مجوز و پرخطر متوقف شود و سلامت عمومی حفظ شود.
سخنگوی سازمان غذا و دارو، درباره محصولات زعفرانی فاقد مجوز تأکید کرد: محصولات مشکوک بررسی می‌شوند و اگر خارج از ضوابط و استانداردهای قانونی باشند، برخورد قانونی انجام شده و نام تولیدکنندگان متخلف اعلام خواهد گردید.
هاشمی افزود: مسائل تنها به عصاره زعفران محدود نمی‌شود و مواردی مانند مواد مخدر و تخلفات دیگر نیز وجود دارد. برای مقابله مؤثر با این تخلفات، همکاری رسانه‌ها، مردم و نهادهای قهریه و نظارتی ضروری هست و تجربه نشان می‌دهد مشارکت مردم در شناسایی و گزارش تخلفات، تاثیرگذاری بسیار بیشتری دارد.
این هشدارها در حالی مطرح خواهد گردید که طی یک‌سال گذشته چندین مورد از تولید و عرضه عصاره زعفران تقلبی در استان تهران کشف و پلمب شده هست.
آبان سال گذشته، مدیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری از شناسایی و پلمب یک کارگاه تولید رنگ و عصاره زعفران تقلبی در محدوده یکی از روستاهای ری خبر داد. در این واحد غیرمجاز، از رنگ صنعتی تارتارازین - ماده‌ای سرطان‌زا و غیرخوراکی- برای تولید محصول استفاده می‌گردید.
چندین ماه بعد، دی‌ماه سال گذشته نیز رئیس تعزیرات حکومتی شهرستان پردیس اعلام کرد بیش از یک‌هزار و ۴۰۲ لیتر زعفران مایع تقلبی از کارگاهی در روستای کرشت کشف و امحا شده هست. به گفته مهدی عیدی، در این کارگاه، پودر زعفران تقلبی با آب مخلوط و در بطری‌های پلاستیکی با نام‌های «آرسین» و «زعفران قائنات» بسته‌بندی می‌گردید. این محصولات دارای علامت سیب سلامت، کد پنج‌رقمی و نشان استاندارد تقلبی بودند تا اعتماد خریداران را جلب کنند.
به گفته رئیس تعزیرات پردیس، متخلفان هیچ مجوزی برای تولید نداشتند و این اقدام به‌دلیل تهدید سلامت عمومی، جرم محسوب خواهد گردید. تمامی بطری‌های کشف‌شده معدوم شده‌اند و پرونده قضایی برای متخلفان تشکیل داده گردید.
گستردگی عرضه این فرآورده‌ها در فروشگاه‌ها و عطاری‌ها، آن هم با برچسب‌هایی مشابه محصولات مجاز، نشان می‌دهد نظارت‌ها همچنان ناکافی هست.
با وجود هشدارهای رسمی، دسترسی آسان به این محصولات همچنان ادامه دارد. فروش اینترنتی عصاره‌های زعفران به‌راحتی امکان‌پذیر هست و جست‌وجوی ساده نام برندها در وب، فروشندگان فعال را نشان می‌دهد.
انواع این محصولات حتی در سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های محلی نیز موجود هست. کارشناسان و مسئولان بهداشتی تأکید دارند که گستردگی بازار و عرضه آنلاین و حضوری، نیازمند استمرار بازرسی‌ها و همکاری مداوم نهادهای مختلف هست.
نیز اطلاع‌رسانی جامع‌تر به مردم می‌تواند نقش مهمی در کاهش خرید و مصرف فرآورده‌های غیرمجاز داشته باشد.
دیدگاه‌ها