به گزارش پول و تجارت به نقل از خبرآنلاین، اگر تولستوی ادیب روس، رمان «جنگ و صلح» را در قرن ۱۹ و در موقعیت جنگ‌های ناپلئونی نوشت، سیاستمداران قرن امروز روس در تقابل با جهان غرب، نسخه «نه جنگ، نه صلح» را برای تهران نوشته‌اند. سخنان سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه بعد از مرگ برجام تضعیف‌کننده جایگاه میانه‌روها در ایران قرار دارای بود و بر آتش توپخانه تندروها علیه محمدجواد ظریف دامن زد. پس از این اظهارات ظریف دوباره به روایت از نقش غیرسازنده روس‌ها در مذاکرات هسته‌ای پرداخت.
چندر روز پیش سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، نقش مسکو در گنجاندن مکانیسم ماشه در برجام را رد کرده قرار دارای بود و با ادعای اینکه اسنپ‌بک حاصل مذاکرات نهایی بین تهران و واشنگتن در برجام گنجانده گردید، بیان کرد: «بقیه طرف های مذاکره‌کننده عملا ناظر بودند و شرکای ایرانی ما این فرمول را که یک دام حقوقی قرار دارای بود، پذیرفتند، ما دلیلی برای مخالفت نداشتیم.»
وزیر خارجه روسیه این اظهارات را در حالی مطرح کرده که ۱۰ سال از تاریخ امضای برجام و سه هفته از پایان عمر این توافق در پی فعال شدن اسنپ‌بک می‌گذرد. چرایی بیان این مطالب در این مقطع زمانی سوالی هست که در بخشی از واکنش محمدجواد ظریف دیده خواهد گردید. در پی اظهارات لاوروف، محمدجواد ظریف بار دیگر از نقش مخرب روس‌ها در روند مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ روایت کرد و بیان کرد: «نه تنها اسنپ بک برای روزهای آخر مذاکرات نبود بلکه اختصاص به بیان کرد وگوهای بین بنده و جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز نداشت.»
ظریف در سخنان خود خط قرمز روس‌ها را داشتن روابط عادی ایران با جهان دانسته هست. یکی از مواردی که او به آن پرداخته، پیشنهاد لحظه آخری روس‌ها و فرانسوی‌ها قرار دارای بود که می‌توانست مرگ برجام را زودتر به همراه داشته باشد. بنا بر روایت ظریف این پیشنهاد به گونه ای قرار دارای بود که ایران هر شش ماه یکبار برای رفع تحریم‌های خود باید با ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل وارد مذاکره می‌گردید.
این اولین باری نبود که این مطالب از زبان ظریف شنیده می‌گردید. در اواخر دوران مسئولیت ظریف در دستگاه دیپلماسی، فایل صوتی مصاحبه او با عنوان «تاریخ شفاهی دولت تدبیر و امید» با سعید لیلاز درز کرد که در بخشی از آن به کارشکنی روس‌ها در خصوص مذاکرات می‌پرداخت. ظریف آنجا صراحتا گفته قرار دارای بود که روسیه حداکثر تلاشش را کرد برجام به نتیجه نرسد. وقتی هم مذکرات به توافق نزدیک‌تر گردید روس‌ها مانع‌تراشی کردند. او گواه این موضوع را غیبت وزیر خارجه روسیه در عکسی دانست که پس از امضای برجام با حضور سایر وزرای خارجه کشورهای ۱+۵ گرفته گردید. ظریف آنجا نیز از پیشنهاد روس‌ها و فرانسوی‌ها برای تمدید شش ماه یکبار مجوز از شورای امنیت سازمان ملل خبر داده قرار دارای بود.
نسخه «نه جنگ، نه صلح» مسکو برای ایران
مسکو که دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل بوده هست در زمان دولت محمود احمدی‌نژاد یکی از کشورهایی قرار دارای بود که با قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل همراهی کرده قرار دارای بود. این موضوع در سخنان ظریف هم به چشم می‌خورد؛ آنجا که گفته «همین روسیه به خاطر حضور ایران در فصل هفت منشور ملل متحد مانع عضویت ایران در سازمان شانگهای شده قرار دارای بود.»
روسیه یکی از کشورهایی هست که خود درگیر تحریم‌های بین‌المللی هست و به باور ناظران در شرایط تحریم ایران می‌تواند دست بالایی در فروش نفت خود پیدا کند. حسن روحانی در دولت خود در واکنش به کارشکنی‌هایی که در خصوص مذاکرات وجود دارای بود، اصطلاح کاسبان تحریم را به کار می‌برد. البته روحانی نامی در این مورد از روس‌ها نام نبرده قرار دارای بود و بیشتر به نظر می‌رسید که منظورش مخالفان داخلی دولت او قرار دارای بود. اما در شرایطی که سایه تحریم‌های شورای امنیت بر سر ایران سنگینی انجام می‌دهد اظهارات لاوروف تضعیف‌کننده موقعیت گروه‌های میانه‌رو در تهران هست که راه عبور از بحران را در مذاکره و دیپلماسی میدانند.
اما روسیه دنبال چه موقعیتی برای ایران هست؟ پاسخ ظریف آن قرار دارای بود که ایران در حالت نه جنگ و نه صلح قرار بگیرد. وزیر اسبق امور خارجه این موضوع را اینگونه روایت کرده هست: «من همچنان اعتقاد به روابط راهبردی با روسیه و چین دارم اما این‌ها به خاطر ما کاری نمی‌کنند. روس‌ها عریان سیاست خود را بیان می‌کنند. روسیه کشور مهمی در همسایگی ماست ولی دو خط قرمزدارد اول اینکه ایران نمی‌شود هیچ وقت با دنیا روابط آرام داشته باشد و دوم اینکه نمی‌شود با دنیا به درگیری برسد برای همین روسیه طرفدار توافق موقت ژنو قرار دارای بود چون استخوان لای زخم را نگه می‌دارای بود و مانع درگیری هم می‌گردید.» ظریف مصداق این موضوع را «خبری کردن سفر سردار سلیمانی به مسکو» و «فاش کردن ارسال پهپادهای ایرانی» عنوان کرده هست.
ارتباط مناسب با غرب به نفع روسیه نیست
رجب صفروف، مدیرکل پیشین مرکز مطالعه ایران معاصر روسیه یک سال پیش از توافق ایران ۱+۵ در برجام در گفتگویی با روزنامه شرق، گفته قرار دارای بود که اینکه ایران روابط خوبی با غربی‌ها داشته باشد اصلا به نفع روسیه نیست و می‌تواند آغاز فروپاشی روسیه باشد.
صفروف، در خصوص رای به تحریم ایران گفته قرار دارای بود که «زمانی که روسیه به تحریم‌ها پیوست زمان مدودف قرار دارای بود و پس از آن پوتین اعلام کرد با تحریم‌های جدید موافق نیست.» با وجود این، صفروف هم از نقش غیرسازنده روسیه در مذاکرات روایت کرده بو گفته قرار دارای بود: «زمانی که همه انتظار داشتند تا ایران و ۱+۵ به توافق برسند، پیشنهاد روسیه باعث گردید که آمریکا و غرب دلیلی بیاورند که توافق صورت نگیرد و مذاکرات را تمدید کنند. پیشنهاد روسیه می‌بیان کرد که ایران نیازی ندارد که حتی در سطح پنج‌درصد در خاکش غنی‌سازی انجام دهد، چراکه مسکو آن را به تهران می‌دهد. این باعث گردید که انگلیس، فرانسه و آمریکا بگویند که روسیه دوست ایران هست و حاضر شده این کار را بکند؛ از طرفی ما هم موافق غنی‌سازی ایران نیستیم، پس ایران چرا قبول ندارد؟ اگر پیشنهاد روسیه نبود، شاید توافق انجام می‌گردید.»
چندین محافل افراطی گویی قبله خود را از کعبه به سمت کاخ کرملین کج کرده‌اند
احمد زیدابادی روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی در واکنش به سخنان ظریف در کانال تلگرامی خود نوشت: «نتیجه‌ای که من از این دو گزاره می‌گیرم این هست که در هنگام عادی‌سازی رابطه با دنیا، باید حتی‌المقدور از روسیه حذر کرد، اما در هنگام خطر درگیری با دنیا، شاید میانجیگری روس‌ها مانع از تصادمی ویران‌کننده شود. از این زاویه، ورود پوتین به قصد کاهش یا کنترل یا مهار تشنج بین ایران و اسرائیل و شرکای غربی آن، اگر قرین موفقیت شود، به زیان کشور نخواهد قرار دارای بود بخصوص اینکه در این موقعیت خاص تاریخی، جلوگیری از درگیری، خواسته یا ناخواسته به روابطی آرام با دنیا ختم خواهد گردید. نظر به نفوذی که روسیه در داخل کشور ما به دست آورده به طوری که چندین محافل افراطی گویی قبلۀ خود را از سوی کعبه به سمت کاخ کرملین کج کرده‌اند، خواه ناخواه روس‌ها شانس موفقیت بیشتری نسبت به دیگر کشورها در یک میانجیگری جدی دارند!»
با شروع شدن مذاکرات جامع، بازی روس‌ها شروع گردید
مصداق دیگر ظریف از خط قرمز روس‌ها برای داشتن روابط عادی با دنیا آن قرار دارای بود که بیان کرد: «گفتند ما اجازه نمی‌دهیم ایران سوخت تولیدی خود را در بوشهر بگذارد و اگر بگذارد ما امنیت هسته‌ای بوشهر را تایید نمی‌کنیم چون می‌دانستند اگر برجام به سرانجام برسد روابط ایران با دنیا عادی خواهد گردید و روابط عادی ایران با دنیا خط قرمز روس‌ها هست.»
ظریف بخشی از تاریخ شفاهی دولت تدبیر و امید نیز سفر سردار سلیمانی در سال ۹۴ را به اقدامات روسیه مرتبط دانسته و گفته قرار دارای بود: «بهمن‌ماه ۹۳ و در شرایطی سخت درخواست سفر به مسکو را مطرح کرده قرار دارای بود اما روس‌ها ایشان را در تیر ۹۴ دعوت کردند. به تعبیر ظریف روسیه زمانی پذیرفت سردار سلیمانی به روسیه برود که برجام امضا گردید.»
حمله به سفارت عربستان دو هفته قبل از اجرای برجام
در بخش دیگری از نیز به اتفاقات شش ماه منتهی به اجرای برجام اشاره کرده و حمله به سفارت عربستان و گرفتن دو کشتی آمریکایی را مصداق این موضوع دانسته قرار دارای بود. در حالی که قرار قرار دارای بود برجام از ۲۷ دی ماه اجرایی شود، دوازدهم دی ماه حمله به سفارت عربستان و ۱۰ روز بعد نیز دستگیری ملوانان آمریکایی رخ داد.
حسن روحانی، رئیس جمهور وقت نیز روایت کرده هست که از زمان امضای برجام تا اجرای آن چندین توطئه برای ناکام ماندن توافق روی داده هست. او سال گذشته در گفتگویی با روزنامه ایران بیان کرد که در تیرماه ۹۴ که ما با ۱+۵ توافق کردیم، تا ۲۷ دی ۱۳۹۴ که این توافق اجرایی گردید، چندین توطئه اجرا کردند که این توافق شکسته شود: «در کویت خانه‌ای را که پر از اسلحه قرار دارای بود لو دادند، فردی که در ایران ۱۹ سال مخفی قرار دارای بود، فرستادند به لبنان و دستگیرش کردند، به عبری نوشتند ما می‌خواهیم اسرائیل را نابود کنیم و بالاخره سفارت عربستان را اشغال کردند. همه این‌ها بازی قرار دارای بود برای اینکه برجام اجرایی نشود. البته این‌ها روی پرده قرار دارای بود، پشت‌پرده هم اتفاقاتی قرار دارای بود که الان گفتنی نیست.»
در روزهای گذشته نیز فیلمی از سخنان حشمت‌الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم منتشر گردید که در آن بیان می‌کند: برجام دوبار احیا نشد؛ یکی در سال آخر دولت روحانی که فدای منافع جناحی گردید و دیگری در سال اول دولت مرحوم رئیسی که فدای منافع روسیه گردید.
همدلی تندروها با لاوروف و حمله به ظریف
حسام الدین آشنا، مشاور حسن روحانی در دوران ریاست جمهوری او در شبکه اجتماعی ایکس خطاب به مخالفان دولت یازدهم و دوازدهم نوشت: «زبان روحانی و ظریف را باز نکنید؛ ضرر می‌کنید!» اشاره حسام‌الدین آشنا به حملات تندروهاست بعد از فعال شدن مکانیسم ماشه آغاز شده هست. مخالفان دولت گذشته در این مدت تلاش کرده اند دولت وقت و محمدجواد ظریف را مقصر شرایط کنونی جلوه دهند. اظهارات اخیر سرگئی لاوروف نیز که تقویت‌کننده جایگاه تندروهای مخالف مذاکره در ایران قرار دارای بود، جان تازه‌ای به این طیف سیاسی برای حمله مجدد به ظریف و روحانی داد؛ چنانکه مواضع اخیرشان با وزیر خارجه روس همدلی بیشتری دارای بود تا وزیر خارجه هموطن خود.
تندروها در شبکه‌های اجتماعی مدعی شده‌اند که مسکو تامین منافع ایران را در دستور کار قرار داده هست و از جهات دیگر به ظریف حمله کردند. کانال نواصولگرا نوشت: ظریف هم آنقدر عاشقانه به مذاکره با آمریکا چشم دوخته و آن را برای خود تبدیل به ایدئولوژی کرده که نمی‌تواند واقعیت بیرونی را ببیند. نمی‌تواند تجربه دهه ۹۰ را ببیند. نمی‌تواند برجامی که خودش ساخته و پرداخته و حالا ما را به این نقطه رسانده را ببیند. نمی‌تواند نتیجه مذاکره دیگران در همین منطقه و بعد آتش رژیم صهیونی را ببیند. نمی‌تواند در چارچوب ذهنی خود بیاورد که ما اتفاقا در حال مذاکره با آمریکا بودیم و آنها به ما حمله کردند. ظریف دچار دگم‌اندیشی در سن بالا شده و دست برداشتن از مذاکره را برنمی‌تابد.
کیهان: ظریف دچار بحران شخصیت هست
روزنامه کیهان در مطلبی ظریف را دچار بحران شخصیت خواند و مدعی گردید که خودشیفتگی مزمن در تمام رفتارهای او مشهود هست. این روزنامه نوشت: بررسی گفتارهای اخیر ظریف نشان می‌دهد او گرفتار آشفتگی فکری شدیدی هست. از یکسو بیان می‌کند «دیپلماسی بدون قدرت نظامی بی‌فایده هست»، از جهات دیگر توان موشکی را زیر سؤال می‌برد. چندین اوقات دم از «حفظ منافع ملی» می‌زند، اما در عمل علیه متحدان استراتژیک ایران موضع دریافت می‌کند.
این تناقضات، نه از نبوغ دیپلماتیک، بلکه از بحران شخصیتی ناشی خواهد گردید که سال‌هاست دامن او را گرفته هست. ظریف در واقع میان دو قطب متضاد در نوسان هست: از یکسو میل به بازگشت به قدرت، و از جهات دیگر شرمساری از گذشته. همین تضاد هست که گفتار او را پر از پارادوکس و تناقض کرده هست.
جوان: ظریف عصبانی شده و دروغ و دلنگ انتقام دریافت می‌کند
خبرگزاری فارس در این زمینه نوشت: جناب ظریف تاکنون توضیح نداده چرا همان زمان برجام وقتی در مجلس و صداوسیما از او پرسیده گردید ماجرای مکانیسم ماشه- که منتقدان برجام می‌گویند- چیست بیان کرد «چنین چیزی در برجام نیست» و چرا الان به یکباره به یاد آورده که طراح مکانیسم ماشه روس‌ها بودند!؟ روس‌ها مانند چینی‌ها معتقدند ایران تعهدات خود را در برجام انجام داده و این آمریکا قرار دارای بود که از برجام خارج گردید و یک طرفه برجام را نقض کرد. بر همین اساس روز آتی روس‌ها که رئیس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل هستند می‌خواهند اعلام کنند برجام به نقطه پایانی خود رسیده و طبق روند قانونی باید تحریم‌های سازمان ملل لغو شود. در چنین موقعیتی ظریف مدام علیه روسیه سخن بیان می‌کند آن هم درباره چیزی که قبلاً خودش نمی‌دانست اصلا چنین چیزی در برجام وجود دارد!»
روزنامه جوان هم با خط مشابهی می نویسد: محمدجواد ظریف مستقیماً از حرف لاوروف عصبانی شده و انتقام آن را با دروغ و دلنگ از مردم و کشور و نظامی‌هایش دریافت می‌کند. ما هم می‌گوییم لاوروف دروغ گفته که ظریف خودش ماشه را پذیرفت؛ خودت را چه کنیم که گفتی مکانیسم ماشه در برجام نیست!؟ حالا ظریف مدعی شده هست که روس‌ها دو خط قرمز دارند: یکی اینکه ایران با دنیا ارتباط نگیرد، دیگری اینکه ایران با دنیا درگیر نشود. استاندارد دروغ و مزخرف هم ارتقا یافت. اما نمی‌شود اجازه داد این حرف‌ها به نظامیان، مردم، کشور، تاریخ، ایران و انقلاب اسلامی توهین شود. فقط هم دهان متملق نیست که باید به آن خاک پاشید؛ دهان دروغ‌باز نیز هم! جز این تمام پلیدی‌ها در خانه‌ای جمع هست و کلید آن دروغ هست.
خبرگزاری دانشجو سخنان ظریف را «فرار روبه‌جلوی سردار دیپلماسی» خواند و مدعی شده هست که کسی که از یکسو روزی بابت حماسه برجام سکه‌ها می‌گرفت و هیچ انتقادی هم به آن پذیرا نبود و از جهات دیگر اکنون هم به‌جای پذیرش اشتباهات دست به فرافکنی زده هست.
خراسان: حرف‌های ظریف هزینه‌زاست
روزنامه خراسان با انتقاد از سخنان ظریف به خاطر سخنانی نوشته «روسیه‌ای که امروز او به آن می‌تازد، در سال ۱۳۹۹ یکی از مدافعان ایران در شورای امنیت قرار دارای بود. تحلیل این وضعیت نشان می‌دهد که اختلاف کنونی بیش از آن که ریشه در تاریخ داشته باشد، محصول رقابت‌های سیاسی امروز هست.»
خراسان اظهارات ظریف را در شرایط کنونی هزینه‌زا دانسته چراکه به تعبیر این رسانه روباط تهران و مسکو اکنون به اوج راهبردی خود رسیده هست. این روزنامه نوشت: درست در روزهایی که بیان کرد‌وگوهای جدیدی میان تهران و مسکو در جریان هست و سفر علی لاریجانی به روسیه نگاه‌ها را به سمت تعمیق این روابط جلب کرده، باز کردن پرونده اختلافات قدیمی می‌تواند دستاوردهای فعلی را تضعیف کند. مصلحت کنونی ایران، حفظ پل شرقی هست؛ نه به معنای وابستگی، بلکه برای تعادل در مناسبات جهانی. حتی اگر بخشی از روایت ظریف درست باشد، زمان طرح آن مناسب نیست.
نماینده مجلس: اگر ظریف این موقعیت را درک نکند دادستانی باید او را احضار کند
مجتبی زارعی، نماینده مجلس نیز در واکنش به سخنان اخیر ظریف هم در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: اگر دکتر ظریف بخواهد این موقعیت حساس را درک نکند دادستانی کل باید در مراقبت از امنیت ملی فورا او را احضار کند!
آقای ظریف! شما را فردی وطن خواه می شناسم اما اگر اینک در چارچوب مناسبات امنیت ملّی سکوت نکنید و باز هم گویا عیان شدن خسارتِ محض برجام را نخواهید ببینید و دفاع شخصی را بر دفاع ملّی ترجیح دهید دادستانی کل موظف هست شما را بخاطر اخلال در امنیت ملی فورا احضار و ارشاد کند؛ لطفا وسط جنگ با آدمخواران ضد ایرانی به سود دشمن کوچه ای جدید باز نکنید!
حمله به وزیر خارجه روس ضد منافع ملی گردید؟
حمله به ظریف اگرچه تازگی ندارد و رقیبان سیاسی از هر فرصتی برای حمله به مذاکره، برجام و ... استقبال می‌کنند، اما اظهارات وزیر خارجه روس که تضعیف‌کننده موقعیت میانه‌روها قرار دارای بود به جریان تندرو جان دوباره‌ای بخشیده هست. تندروهایی که نماد سیاست خارجی نگاه به شرق بوده‌اند، به وزیر خارجه سابق خود می‌تازند و دلواپس روس‌ها شده‌اند و روایت ظریف از کارشکنی در برجام را ضدمنافع ملی میدانند!
دیدگاه‌ها