سامانه روابط اشخاص ابزار نظارتی بانک مرکزی در مسیر نظارت هوشمند/ جلوگیری از تمرکز منابع شبکه بانکی کشور

به گزارش پول و تجارت، مهدی ایزدپناه، رئیس گروه اداره سامانه‌های تنظیم گری و نظارتی بانک مرکزی سامانه روابط اشخاص را به عنوان یک ابزار نظارتی کارآمد معرفی کرد و بیان کرد: این سامانه با هدف شناسایی روابط سببی نسبی، سهامداری، مدیریتی و مالکیتی اشخاص حقیقی و حقوقی در شبکه بانکی و پیشگیری از انباشت مطالبات غیرجاری راه اندازی شده هست و با عملیاتی شدن آن نظارت بر رعایت حدود مقرر نظارتی از حیث تملک سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری و اعطای تسهیلات به اشخاص یا گروه‌های خاص قاعده‌مند شده و مدیریت ریسک تمرکز منابع در شبکه بانکی کشور بهبود خواهد یافت.

ایزدپناه با اشاره اقدامات بانک مرکزی برای کنترل حدود نظارتی در بانک‌ها و موسسات اعتباری بیان کرد: این بانک آئین نامه‌ها و دستورالعمل‌های مختلفی را صادر نموده که رعایت مصادیق آن برای شبکه بانکی کشور الزامی هست. بر همین اساس به منظور افزایش کارآیی الزامات تکلیفی در بخشنامه‌های صادره، مطابق چهارچوبی که در آیین نامه پیشگیری از انباشت مطالبات غیرجاری تعیین گردیده قرار دارای بود، سامانه روابط اشخاص راه اندازی گردید.

وی افزود: این سامانه با همکاری و مساعدت سازمان‌های بورس و اوراق بهادار، ثبت احوال و ثبت اسناد و املاک کشور تکمیل و اخیرا رونمایی گردید. این سامانه به عنوان یک ابزار نظارتی کارآمد امکان شناسایی روابط سببی نسبی، سهامداری، مدیریتی و مالکیتی اشخاص حقیقی و حقوقی را فراهم خواهد کرد.

رئیس گروه اداره سامانه‌های تنظیم گری و نظارتی بانک مرکزی در خصوص رویکرد این بانک مرکزی در استفاده از حرکت به سمت نظارت هوشمند تشریح کرد: این سامانه دارای کارکرد‌های مختلف اعم از شناسایی ذی‌نفع واحد، کنترل تمرکز ریسک اعتباری، پیشگیری از تعارض منافع و سوءاستفاده احتمالی و کاهش زمینه‌های فساد و پولشویی هست. در این راستا، نظر به تکلیف مقرر در مفاد ماده (۸) آیین نامه پیشگیری از انباشت مطالبات غیرجاری بانکی، مبنی بر الزام بانک مرکزی به راه‌اندازی سامانه شناسایی روابط اشخاص در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت.

وی افزود: نتیجه این اقدامات منتج به راه‌اندازی زیرساخت فنی سامانه روابط اشخاص مشتمل بر سه ماژول مستقل «اشخاص مرتبط»، «مالک واحد» و «ذینفع واحد» شده و نیز دسترسی به بخش مهمی از اطلاعات مورد نیاز جهت احصاء انواع روابط بین اشخاص حسب مصادیق اعلامی در مقرره‌های مربوطه ایجاد گردید.

ایزد پناه در تشریح دو رویکرد عمده پس از رونمایی از سامانه بیان کرد: این دو رویکرد شامل تکمیل بانک اطلاعاتی ذینفعان واحد شبکه بانکی با در اختیار قرار دادن سرویس‌های اطلاعاتی مرتبط با شناسایی ذینفعان واحد به بانک‌ها و موسسات اعتباری و بررسی وضعیت اشخاص مرتبط بانک‌ها و موسسات اعتباری و نیز گروه‌های ذینفع واحد از حیث رعایت کنترل‌های نظارتی پیش از اعطای تسهیلات در سامانه مربوطه در بانک مرکزی و اطلاع رسانی در خصوص موارد عدم رعایت به بانک‌های ارائه کننده اعتبار به این افراد هست.

رئیس گروه اداره سامانه‌های تنظیم گری و نظارتی بانک مرکزی در خصوص آثار مورد انتظار عملیاتی شدن این سامانه نیز بیان کرد: با عملیاتی شدن سامانه روابط اشخاص، شناسایی انواع گروه‌های اشخاص دارای منافع مشترک در شبکه بانکی تسهیل خواهد گردید، بانک اطلاعاتی ذینفعان واحد هر بانک یا موسسه اعتباری غنی‌تر خواهد گردید ، نظارت بر رعایت حدود مقرر نظارتی از حیث تملک سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری و اعطای تسهیلات به اشخاص یا گروه‌های خاص قاعده‌مند خواهد گردید و مدیریت ریسک تمرکز منابع در شبکه بانکی کشور بهبود خواهد یافت.